ความสำคัญแห่งคัมภีร์ในพระพุทธศาสนา : มมร.

ในห้อง 'พระไตรปิฎก' ตั้งกระทู้โดย nondanun, 30 ตุลาคม 2010.

  1. nondanun

    nondanun เป็นที่รู้จักกันดี

    วันที่สมัครสมาชิก:
    6 ธันวาคม 2005
    โพสต์:
    5,980
    กระทู้เรื่องเด่น:
    13
    ค่าพลัง:
    +32,612
    [​IMG]

    ค ว า ม สำ คั ญ แ ห่ ง คั ม ภี ร์
    ใ น พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า

    มหามกุฏราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์

    พระพุทธวจนะ คือ พระไตรปิฏก
    รวมเป็นศาสนธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า จัดเป็นองค์ ๙ คือ


    • สุคตะ

    ได้แก่ อุภโตวิภังค์ นิทเทส ขันธกะ ปริวาร พระสูตรต่างๆ มี มงคลสูตร เป็นตน

    • เคยยะ

    คือ พระสูตรที่ประกอบด้วยพระคาถาทั้งหมด

    • เวยยากรณะ

    คือพระอภิธรรมปิฏกทั้งหมด พระสูตรที่ไม่มีคาถา
    และพุทธวจนะที่ไม่ได้จัดเขาในองค์ ๘ ได้ชื่อว่า เวยยกรณะ ทั้งหมด

    • คาถา

    คือพระธรรมบท เถรคาถา เถรีคาถา
    และคาถาล้วนๆ ที่ไม่มีชื่อว่าสูตรใน สุตตนิบาต

    • อุทาน

    คือ พระสูตร ๘๒ สูตร ที่พระพุทธเจ้าทรงเปล่งด้วยโสมนัสญาณ

    • อตอวุตตกะ

    คือพระสูตร ๑๑๐ สูตร ที่ขึ้นต้นด้วยคำว่า
    ข้อนี้สมจริง ดังคำที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้

    • ชาดก

    เป็นการแสดงเรื่องในอดีตชาติของพระพุทธเจ้า
    มี อปัณกชาดก เป็นต้น มีทั้งหมด ๕๕๐

    • อัพภูตธรรม

    คือพระสูตรที่ปฏิสังคยุตด้วยอัจฉริยภูตธรรมทั้งหมด

    • เวทัลละ

    คือระเบียบคำที่ผู้ถามได้ความรู้แจ้งและความยินดี แล้วถามต่อๆ ขึ้นไป
    ดัง จูฬเวทัลลสูตร มหาเวทัลลสูตร สัมมาทิฏฐิสูตร และสักกปัญหสูตร เป็นต้น

    พระพุทธวจนะเหล่านี้ โดยสภาพแห่งธรรมแล้ว
    เป็นธรรมที่ลึกซึ้งรู้ได้ยาก รู้ตามเห็นตามได้ยาก
    สงบ ประณีต ไม่อาจจะรู้ได้ด้วยการตรึกเอง
    ละเอียดเป็นธรรมอันบัณฑิตจะรู้ได้


    เพราะสภาวะแห่งธรรมมีลักษณะดังกล่าว
    จึงจำต้องชี้แจงให้เกิดความเข้าใจทั้งโดย อรรถะ และพยัญชนะ
    เพื่อให้หยั่งรู้ธรรมทั้งหลายตามความเป็นจริงในเรื่องนั้น
    เนื่องจากพื้นเพอัธยาศัยของคนแตกต่างกันในด้านต่างๆ


    ซึ่งทรงอุปมาไว้เหมือนดอกบัว ๔ เหล่า
    พระพุทธเจ้าจึงทรงมีวิธีในการแสดงธรรม
    ตามอาการสอนธรรมของพระองค์ ๓ ประการ คือ


    [​IMG]

    ๑. ทรงสอนให้ผู้ฟังรู้ยิ่ง เห็นจริงในสิ่งที่ควรรู้ควรเห็น

    ๒. ทรงแสดงธรรมมีเหตุที่ผู้ฟังอาจตรองตามให้เห็นจริงๆ ได้

    ๓. ทรงแสดงธรรมเป็นอัศจรรย์
    คือ ผู้ปฏิบัติตามจะได้รับประโยชน์ตามสมควรแก่การประพฤติปฏิบัติ


    แต่เพราะพระพุทธเจ้าทรงประกอบด้วยปาฏิหาริย์
    ทรงฉลาดในการแสดงโวหาร เพราะทรงเป็นเจ้าแห่งธรรม

    ก่อนจะทรงแสดงธรรมแก่ใคร
    ทรงตรวจสอบภูมิหลังด้านต่างๆ ของคนเหล่านั้นด้วยพระญาณแล้ว
    ผลจากการฟังในพุทธสำนักจึงไม่มีปัญหาว่าคนฟังจะไม่เข้าใจ
    ผลจากการฟังธรรมสมัยพุทธกาลจึงมีความอัศจรรย์


    หลังจากพระพุทธเจ้าปรินิพพานไปแล้ว
    ทรงตั้งพระธรรมวินัยไว้เป็นพระศาสดาแทนพระองค์
    ธรรมที่ทรงแสดงไว้ยังเป็นเช่นเดิม

    แต่ระดับ สติ ปัญญา บารมี
    ความสนใจธรรมของคนเปลี่ยนแปลงไป
    ทำให้การตีความพระธรรมวินัย
    ตามความเข้าใจของตนเองเกิดขึ้น
    จนทำให้ สูญเสียความเสมอกันในด้านศีล และทิฏฐิ ครั้งแล้วครั้งเล่า
    บางสมัยเกิดแยกกันเป็นนิกายต่างๆ ถึง ๑๘ นิกาย


    พระอรรถกถาจารย์ผู้ทราบพุทธาธิบาย
    ทั้งโดยอรรถะ และพยัญชนะแห่งพระพุทธวจนะ
    เพราะการศึกษาจำต้องสืบต่อกันมาตามลำดับ
    มีฉันทะอุตสาหะอย่างสูงมาก
    ได้อรรถาธิบายพระพุทธวจนะในพระไตรปิฏกส่วนที่ยากแก่การเข้าใจ
    ให้เกิดความเข้าใจง่ายขึ้นสำหรับผู้ศึกษาปฏิบัติ


    ความสำคัญแห่งคัมภีร์ในพระพุทธศาสนาจึงมีลดหลั่นกันลงมา คือ

    • พ ร ะ สู ต ร

    คือ พระพุทธวนะที่เรียกว่า พระไตรปิฏก
    ทั้ง พระวินัยปฏิก พระสัตตันปิฏก และพระอภิธรรมปิฏก

    • สุ ต า นุ โ ล ม

    คือพระคัมภีร์ที่พระอรรถกถาจารย์รจนาขึ้น
    อธิบายข้อความที่ยากในพระไตรปิฏก


    • อ า จ า ริ ย ว า ท

    วาทะของอาจารย์ต่างๆ
    ตั้งแต่ชั้นฎีกา อนุฎีกา และบุรพจารย์ในรุ่นหลัง

    • อั ต โ น มั ติ

    ความคิดเห็นของผู้พูด ผู้แสดงธรรมในพระพุทธศาสนา

    ในกาลต่อมา มีการอธิบายธรรมประเภทอาจาริยวาท
    คือ ถือตามที่อาจารย์ของตนสอนไว้
    กับอัตโนมัติว่าไปตามคติของตนกันมากขึ้น

    ทั้งนี้อาจจะเป็นเพราะคัมภีร์พระพุทธศาสนา
    ที่เป็นหลักสำคัญคือพระไตรปิฏกและอรรถกถามีไม่แพร่หลาย


    อรรกถาส่วนมากยังคงเป็นภาษาบาลี
    คนมีฉันทะในภาษาบาลีน้อยลง

    สำนวนภาษาที่แปลออกมาแล้วยังยากต่อการทำความเข้าใจ
    ของคนที่ไม่ได้ศึกษามาก่อน
    จากกัลยาณมิตรที่เป็นสัตตบุรุษในพระพุทธศาสนา เป็นต้น


    การอธิบายธรรมที่เป็นผลจากการตรัสรู้
    ของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น เป็นอันตรายมาก
    เพราะโอกาสที่จะเข้าใจผิด พูดผิด ปฏิบัติผิดมีได้ง่าย

    พระไตรปิฏกเป็นเสมือนรัฐธรรมูญ
    กฎหมายโดยทั่วไปจะขัดแย้งกับรัฐธรรมนูญไม่ได้ฉันใด
    การอธิบายธรรมขัดแย้งกับพระไตรปิฏก
    พุทธศาสนิกชนที่ดีย่อมถือว่าทำไม่ได้เช่นเดียวกันฉันนั้น




    (คัดลอกบางตอนมาจาก : คำนำ ใน พระสูตร และอรรถกถา แปล ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท
    เล่มที่ ๑ ภาคที่ ๒ ตอนที่ ๑
    , มหามกุฏราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ พิมพ์เนื่องในวโรกาส
    ครบ ๒๐๐ ปี แห่งพระราชวงศ์จักรี กรุงรัตนโกสินทร์ พุทธศักราช ๒๕๒๕)


    ที่มาแสดงกระทู้ - ความสำคัญแห่งคัมภีร์ในพระพุทธศาสนา : มมร. • ลานธรรมจักร
     

แชร์หน้านี้

Loading...